GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM
✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Quyển 1
✨PHẦN I – GIÁO LÝ CĂN BẢN
📘CHƯƠNG 18
VÌ SAO PHẬT DẠY “PHÁP TA KHÔNG CÓ GIÁO LÝ”?
I. GIỚI THIỆU
Một trong những lời dạy gây kinh ngạc nhưng đầy trí tuệ của Đức Phật là: “Pháp ta không có giáo lý, chỉ có phương tiện để giúp Người Giác Ngộ và Giải Thoát”. Tại sao Phật lại nói như vậy, trong khi hầu hết các tôn giáo đều có hệ thống giáo lý, giáo điều rất rõ ràng?
Chương này giúp làm rõ ý nghĩa lời dạy của Đức Phật trong ánh sáng Thiền Tông: không phải Phật phủ nhận phương tiện giảng dạy, mà Người chỉ ra tính chất vô thường, tạm mượn của mọi ngôn từ – để rồi giúp Người tu hành vượt qua cả giáo lý, về với Phật Tánh thanh tịnh sẵn có.
II. VÌ SAO PHẬT NÓI “KHÔNG CÓ GIÁO LÝ”?
Vì Giáo Lý Là Do Ngôn Ngữ – Ngôn Ngữ Là Vọng
• Mọi giáo lý đều được trình bày bằng ngôn ngữ.
• Ngôn ngữ là sản phẩm của Tánh Người – có sanh có diệt.
• Phật Tánh là thật – nhưng lời nói về Phật Tánh đều là “phương tiện” – không phải cái thật.
Vì Giáo Lý Có Tính Tạm Thời – Không Phải Chân Lý Vĩnh Hằng
• Giáo lý chỉ là “cái bè” để qua sông, không phải bờ giác.
• Người bám vào giáo lý mà không Giác Ngộ – thì như người giữ bè mà không chịu qua sông.
• Giáo lý có thể bị diễn dịch sai, bị chấp thủ – trở thành chướng ngại.
Vì Thiền Tông Dạy “Không Nói Ra Mới Là Chân Lý”
• Pháp chân thật không thể nói ra – chỉ có thể “ngộ” được.
• Cái gì nói ra được, lập thành ngôn từ, lý luận – đều không phải là Chân Lý.
• Pháp của Phật là “Pháp không lời” – nên không có giáo điều, không có lý thuyết cố định.
III. PHÁP CỦA PHẬT LÀ GÌ?
Là Chỉ Bày Sự Thật – Không Phải Lập Giáo Điều
• Phật không đến để thiết lập một hệ thống tư tưởng.
• Phật chỉ đến để “chỉ ra” cho Người thấy được Tánh Phật của mình.
• Mọi lời dạy chỉ là “ngón tay chỉ mặt trăng”.
Là Pháp Giúp Người Giác Ngộ – Không Ràng Buộc
• Pháp Phật không ràng buộc – Người có duyên thì nhận, không duyên thì thôi.
• Pháp Phật không dạy theo kiểu “tin – làm – được” như các giáo lý tín điều.
• Pháp Phật là sự chỉ đường – Người phải tự đi, không ai tu giùm ai.
Là Pháp “Phá Chấp” – Không Dựng Lại Cái Gì Cả
• Phật chỉ phá vô minh, không thiết lập triết học nào.
• Không giữ bất kỳ hình thức nào – dù là nghi lễ, câu kinh, triết lý…
• Chân lý phải tự chứng, không phải học thuộc.
IV. GIÁO LÝ CÓ GIÁ TRỊ GÌ TRONG PHÁP PHẬT?
Chỉ Là Phương Tiện Tạm Mượn
• Như ngón tay chỉ mặt trăng – không nên lầm ngón tay là trăng.
• Dùng để hướng dẫn người mới – rồi phải bỏ.
• Nếu chấp vào giáo lý – thì không bao giờ ngộ được Phật Tánh.
Không Bao Giờ Là Chân Lý Tuyệt Đối
• Chân lý không thể diễn tả – chỉ có thể sống với nó.
• Giáo lý là “vọng tưởng thiện” – không thể giúp Giải Thoát.
• Người Giác Ngộ phải vượt cả giáo lý, không dính vào lời Phật.
Dùng Đúng Mới Có Ích – Dính Mắc Sẽ Hại
• Dùng đúng: làm phương tiện dẫn đến Giác Ngộ.
• Dính mắc: tạo ra chướng ngại, lập thành giáo điều.
• Nhiều người “học giáo lý” cả đời mà không thấy Phật Tánh.
V. LỜI DẠY CHÍNH YẾU CỦA PHẬT LÀ GÌ?
“Biết Rõ Thân Là Giả, Tánh Là Thật”
• Thân là vật chất tạm thời, có sinh – có diệt.
• Tánh là Phật Tánh – thanh tịnh, bất sanh bất diệt.
• Biết rõ điều này là nền tảng Giác Ngộ.
“Muốn Giải Thoát – Phải Buông Tất Cả”
• Không chấp thân, tâm, cảnh – kể cả lời Phật dạy.
• Không giữ bất kỳ pháp nào – kể cả pháp Thiền.
• Không mong cầu chứng đắc – vì đã đầy đủ Phật Tánh rồi.
“Pháp Ta Không Có Giáo Lý – Chỉ Có Người Giác Ngộ”
• Phật không lập hệ thống lý luận, không bắt ép ai theo.
• Pháp Phật chỉ thật với Người ngộ – còn lại chỉ là lời nói.
• Người học Phật nên nghe lời Phật dạy mà tự mình giác ngộ – không nên tạo thêm giáo điều mới.
VI. KẾT LUẬN
Lời Phật dạy “Pháp ta không có giáo lý” là lời cảnh tỉnh cho những ai đang tìm Phật qua ngôn ngữ, lý thuyết và sách vở. Đó là sự từ chối mọi hình thức trói buộc bằng tư tưởng, để dẫn dắt Người đến với sự thật không lời – nơi chỉ có Phật Tánh thanh tịnh.
Người học Thiền Tông cần nhớ: pháp không nằm trong chữ nghĩa – mà nằm trong sự buông xả tận gốc. Muốn Giải Thoát – phải dứt mọi dính mắc, kể cả dính vào “giáo lý”.
✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Q 1 👉 Xem tiếp
