GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM

✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Quyển 1

✨PHẦN I – GIÁO LÝ CĂN BẢN

📘CHƯƠNG 25
Ý NGHĨA CỦA CÂU: “PHẬT RA ĐỜI KHÔNG CÓ THUYẾT MỘT PHÁP GÌ”

I. MỞ ĐẦU

Một trong những câu nói nổi tiếng và gây nhiều ngỡ ngàng của đức Phật Thích Ca Mâu Ni sau khi thành đạo là:

  “Ta ra đời không có thuyết một pháp gì cả.”

Câu nói này khiến nhiều người bối rối, vì rõ ràng suốt 49 năm, Phật đã giảng pháp không ngừng. Vậy tại sao lại nói như vậy?

Chương này giúp người học Thiền Tông hiểu đúng về chân lý ẩn tàng trong lời dạy “không thuyết một pháp”, để không còn lầm tưởng về Pháp, Kinh, Luật, Giới… mà đánh mất mục tiêu Giải Thoát.

II. PHÂN TÍCH CÂU “KHÔNG THUYẾT MỘT PHÁP”

“Pháp” là gì?

• Trong nghĩa thông thường, “pháp” là lời dạy, giáo điều, chỉ dẫn tu hành.
• Nhưng trong Thiền Tông, “pháp” còn mang nghĩa là tất cả những gì có hình tướng, khái niệm, hay có thể nắm bắt bằng ngôn ngữ – đều là hư vọng.

→ Tức là mọi “pháp” đều thuộc về thế giới sanh diệt – không thật.

Tại sao Phật nói “không thuyết một pháp”?

• Vì Chân Lý Giải Thoát là Vô Tướng – Không Lời – Không Dụng Ý.
• Cái cần “biết” để Giải Thoát không thể nói ra bằng lời – vì nói ra là sai lệch.
• Phật chỉ dùng lời nói như phương tiện tạm thời để chỉ đường, không phải là chân lý tự thân.

Mục đích của lời nói trong Thiền Tông

• Không phải để nắm giữ – ghi nhớ – phân tích – biện luận.
• Mà là để người nghe “ngộ” được Phật Tánh của chính mình – điều vốn sẵn có.
• Ngay khi ngộ, mọi lời giảng đều trở nên thừa thãi.

→ Vì vậy, Phật mới nói “không thuyết một pháp nào cả” – vì pháp chân thật không thể thuyết!

III. CÁC PHÁP CHỈ LÀ PHƯƠNG TIỆN TẠM THỜI

Phật dạy rất nhiều pháp trong 49 năm

• Ở cấp độ căn bản: Giới – Định – Tuệ
• Ở cấp độ phương tiện: Tứ Diệu Đế, Bát Chánh Đạo, Duyên Khởi, Lục Độ Ba La Mật
• Ở cấp độ tuyệt đối: Tánh Biết thanh tịnh – Phật Tánh – Như Lai Tạng

→ Tất cả đều là phương tiện tạm thời, vì mỗi người mỗi căn cơ khác nhau.

Sau khi nhận ra Phật Tánh, mọi pháp đều vô dụng

• Người đã ngộ thì không còn “pháp” nào để tu nữa.
• Còn bám vào pháp là còn mê – vì còn thấy có cái để học, để làm.
• Người ngộ chỉ sống với cái Biết nguyên thủy, vô niệm – đó mới là đạo.

Lập ngôn – Phá ngôn – Vô ngôn

• Phật lập ngôn (nói pháp) để dẫn dắt người mê.
• Sau đó phá ngôn (bẻ gãy mọi chấp trước vào ngôn từ).
• Cuối cùng đưa người đến vô ngôn (tự nhận ra – sống với Tánh).

→ Đây là tiến trình đặc trưng của Thiền Tông: nói để dẫn, rồi dạy không bám vào lời nói.

IV. LỜI DẠY CỦA PHẬT KHÔNG PHẢI CHÂN LÝ TUYỆT ĐỐI

Lời dạy là phương tiện, không phải cứu cánh

• Như người dùng ngón tay chỉ mặt trăng – ngón tay không phải mặt trăng.
• Lời Phật dạy là “ngón tay” – giúp nhận ra “mặt trăng” Phật Tánh.
• Nếu cứ nhìn ngón tay, biện luận đúng sai ngón tay – sẽ không bao giờ thấy trăng!

Chấp pháp là rơi vào lưới sanh tử

• Người học Phật mà chấp vào giáo lý, ngôn ngữ, khái niệm – sẽ còn tạo nghiệp qua Tưởng.
• Chính sự chấp pháp là nguyên nhân khiến bao người tu hành không đạt Giải Thoát.

“Ngôn ngữ đạo đoạn – Tâm hành xứ diệt”

• Đây là câu tuyên bố rõ ràng nhất rằng: chân lý vượt ngoài lời nói và suy nghĩ.
• Chỉ người sống với cái Biết nguyên sơ – không dụng công – mới vào được cửa Thiền.

V. KẾT LUẬN

Câu “Phật ra đời không có thuyết một pháp gì cả” là lời khẳng định tối hậu về bản chất Vô Pháp – Vô Ngôn của đạo Giải Thoát. Người học Thiền Tông phải vượt qua mọi khái niệm, lời giảng, pháp tu… để trở về sống với Phật Tánh vốn sẵn nơi mình.

Khi đã nhận ra Tánh Giác, thì mọi pháp chỉ là cành lá. Đạo không nằm nơi ngôn ngữ – mà là sự Sáng Suốt hiện tiền, không hình tướng, không lời.

✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Q 1 👉 Xem tiếp