GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM
✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Quyển 2
⭐️PHẦN I – 28 CHƯƠNG GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM
📕CHƯƠNG 19
THẾ NÀO LÀ “CHỈ THẲNG TÂM NGƯỜI, THẤY TÁNH THÀNH PHẬT”?
I. GIỚI THIỆU
Trong toàn bộ dòng truyền Thiền Tông từ Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đến Tổ Bồ Đề Đạt Ma và các vị Tổ kế thừa, một câu nói đã trở thành cốt lõi tinh túy của pháp môn này:
“GIÁO NGOẠI BIỆT TRUYỀN, BẤT LẬP VĂN TỰ, TRỰC CHỈ NHÂN TÂM, KIẾN TÁNH THÀNH PHẬT.”
Dịch nghĩa:
“Truyền riêng ngoài giáo điển, không lập văn tự, chỉ thẳng Tâm người, thấy Tánh thành Phật.”
Trong chương này, chúng ta sẽ tìm hiểu ý nghĩa sâu sắc của cụm từ “Chỉ thẳng Tâm người, Thấy Tánh thành Phật” trong Thiền Tông Việt Nam.
II. “CHỈ THẲNG TÂM NGƯỜI” NGHĨA LÀ GÌ?
- “Tâm” ở đây là chỉ cho Tánh người – là cái biết còn vọng tưởng, còn dính mắc trong Thân và thế gian.
- “Chỉ thẳng” có nghĩa là không vòng vo lý luận, không thông qua phương tiện giáo lý, mà trực tiếp chỉ vào nơi cái biết của con người – để họ tự xoay lại nhận ra bản Tánh thanh tịnh nơi chính mình.
- Người truyền Thiền không dạy bằng lý thuyết, mà dùng lời khai thị, công án, dẫn dụ thẳng vào chỗ không lời – khiến người nghe nhận ra nơi chính mình một “cái biết mà không phải cái tâm phàm”, tức Phật Tánh.
- Việc “chỉ” này không phải là truyền cho cái gì, mà là giúp người tu nhận ra cái vốn sẵn có mà vì vọng tưởng nên không thấy.
III. “THẤY TÁNH” NGHĨA LÀ GÌ?
- “Tánh” ở đây là Phật Tánh – bản thể thanh tịnh, bất sinh bất diệt, sáng suốt vốn có của mỗi con người.
- “Thấy Tánh” không phải là dùng mắt để thấy, mà là nhận ra và sống lại với Phật Tánh nơi chính mình.
- Khi thấy Tánh, người tu biết rõ:
- Thân là giả hợp, không phải ta.
- Tâm vọng tưởng là máy vận hành của thân.
- Tánh Phật là cái biết chân thật, không sinh không diệt, vốn luôn hiện hữu.
- Nhận ra Tánh – tức là không còn bị lôi kéo bởi Vọng tưởng, Tham – Sân – Si, không còn bị cuốn theo Luân hồi, tức là Giải Thoát.
IV. “THÀNH PHẬT” NGHĨA LÀ GÌ?
- “Thành Phật” trong Thiền Tông không phải là đắc thành một vị Phật bên ngoài như người ta tưởng.
- Mà là khi Người đã nhận ra Phật Tánh nơi chính mình, không còn mê lầm, sống bằng Tánh Biết thanh tịnh – thì gọi là “Thành Phật”.
- Không có sự thêm vào, không cần trải qua 84.000 pháp môn – chỉ cần nhận ra và sống với cái vốn sẵn có nơi mình.
- Vì thế Tổ Huệ Năng mới nói: “Xưa nay không một vật – chỗ nào dính bụi trần?”
V. NHỮNG HIỂU LẦM CẦN LƯU Ý
- Chỉ thẳng Tâm người không có nghĩa là phủ nhận toàn bộ Kinh sách – mà là vượt qua giai đoạn lý thuyết để thấy rõ Tánh Phật ngay nơi mình.
- “Thành Phật” không phải là một kết quả tương lai, mà là trạng thái đang có sẵn, chỉ bị che mờ bởi vô minh – cần phá bỏ chấp ngã để trở về.
- Việc “thấy Tánh” không thể học, không thể truyền, không thể gượng ép – chỉ có thể tự mình Giác Ngộ khi đủ Công Đức và nhân duyên.
VI. THIỀN TÔNG TRUYỀN TÂM, KHÔNG TRUYỀN PHÁP
- Vì Phật Tánh không thể học, nên người đã Giác Ngộ chỉ có thể “chỉ” cho người khác thấy nơi chính mình – không thể truyền bằng ngôn từ hay lý luận.
- Do đó, Thiền Tông chỉ truyền Tâm ấn Tâm – không lập đạo tràng, không tụng kinh, không theo nghi lễ.
- Người tu Thiền Tông phải tự hành, tự chứng, tự biết – không ai có thể làm thay được.
VII. KẾT LUẬN
Câu “Chỉ thẳng Tâm người, Thấy Tánh thành Phật” chính là cốt lõi của Thiền Tông – là kim chỉ nam cho người tu hành muốn Giác Ngộ Giải Thoát.
Pháp môn Thiền Tông không thêm gì vào cho người tu, mà giúp họ buông hết mọi vọng tưởng, chấp pháp, và nhận lại cái vốn có nơi chính mình.
Tổ sư Đạt Ma từng nói: “Người không thấy Tánh – dù tu trăm kiếp cũng không thành Phật.”
Người thấy Tánh – thì dù giữa đời thường, cũng có thể sống với Pháp thân thanh tịnh, an lạc và Giải Thoát.
✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Q2 👉 Xem tiếp
