GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM
✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Quyển 2
⭐️PHẦN II – 17 PHỤ LỤC
📕PHỤ LỤC 11
THIỀN TÔNG KHÁC VỚI PHẬT HỌC NHƯ THẾ NÀO?
I. MỞ ĐẦU
Trong quá trình tìm hiểu Đạo Phật, người học thường bắt gặp hai hướng tiếp cận chính: Phật học và Thiền Tông. Tuy đều thuộc về hệ thống giáo lý của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, nhưng hai hướng đi này có bản chất, mục đích và phương pháp hoàn toàn khác nhau. Phụ lục này trình bày sự khác biệt căn bản giữa Phật học (còn gọi là Phật lý, Phật pháp) và Thiền Tông – giúp người tu học phân định rõ để chọn đúng con đường mình theo đuổi.
II. PHẬT HỌC LÀ GÌ?
- Phật học là hệ thống tri thức của thế gian nói về Đạo Phật
- Gồm kinh điển, giới luật, luật tạng, luận tạng, các hệ tư tưởng Phật giáo.
• Được nghiên cứu, giảng dạy, phân tích, biên soạn bởi các học giả, giảng sư, tăng ni.
• Mục đích: hiểu rõ lời Phật dạy, hành trì đạo đức, chuyển hóa thân tâm theo nhân quả.
- Phật học thuộc pháp hữu vi – có lý luận, có ngôn từ, có giới định tuệ
- Người học Phật học cần học tập, ghi nhớ, phân tích, thảo luận.
• Có thể đạt đến “thông suốt” về lý thuyết – nhưng vẫn trong giới hạn của tam giới, không giải thoát.
- Phật học tạo ra Phước Đức
- Người học Phật, giữ giới, hành trì đúng lời Phật dạy sẽ tạo ra Phước Đức lớn.
• Giúp tái sinh vào cõi tốt, có trí tuệ, duyên lành trong đời sau.
III. THIỀN TÔNG LÀ GÌ?
- Thiền Tông là pháp môn không lý luận, không giảng giải, không học mà biết
- Chỉ “truyền Tâm ấn Tâm” – người sau nhận ra Tánh Phật nơi mình qua sự gợi ý từ người đã giác ngộ.
• Không dùng ngôn từ hay khái niệm – chỉ dùng thiền ngữ, công án, trực chỉ.
- Thiền Tông là pháp môn đặc biệt, vượt ngoài nhân quả luân hồi
- Không phải học để hiểu – mà là nhận ra Tánh Biết thanh tịnh vốn có sẵn nơi mình.
• Không tạo nghiệp – không trụ pháp – không hành pháp – nên không tái sinh.
- Thiền Tông không tạo Phước – mà tạo Công Đức
- Công Đức sinh ra khi người tu không còn chấp vào bất cứ pháp gì, kể cả đạo đức.
• Người sống với Tánh Phật – hành đúng theo Thiền Tông – mới tạo ra Công Đức để giải thoát.
IV. SO SÁNH CĂN BẢN GIỮA PHẬT HỌC VÀ THIỀN TÔNG
| Tiêu chí | Phật học (Phật pháp) | Thiền Tông |
| Mục tiêu | Hiểu biết giáo lý – hành trì theo đạo đức | Giác ngộ – giải thoát – trở về Phật Giới |
| Căn cơ tu hành | Người có duyên đạo đức, thích tìm hiểu lý thuyết | Người có căn cơ lớn, có duyên giác ngộ từ nhiều kiếp |
| Phương pháp | Học – Tu – Suy luận – Giới – Định – Tuệ | Không học – không tu – không cầu – nhận ra Tánh Phật |
| Kết quả đạt được | Phước Đức – đạo đức – tái sinh cõi lành | Công Đức – không tái sinh – trở về Phật Giới |
| Thuộc pháp | Hữu vi – có hình tướng – còn nhân quả | Vô vi – không hình tướng – vượt ngoài nhân quả |
| Cần kinh sách không? | Cần học, ghi nhớ, giảng giải | Không cần kinh sách – chỉ nhận Tánh nơi mình |
V. NGUY CƠ NGỘ NHẬN
- Nhầm lẫn giữa người học Phật và người giác ngộ
- Nhiều người học sâu Phật học tưởng là đã giác ngộ – nhưng thật ra vẫn chưa ra khỏi luân hồi.
- Dùng Phật học để lý giải Thiền Tông
- Thiền Tông không lý luận – ai dùng ngôn từ để giải thích Thiền Tông là đã sai gốc.
- Dạy Thiền Tông theo kiểu học thuật
- Khi Thiền Tông bị biến thành môn học – sẽ mất luôn “Tâm ấn” và không còn là Thiền Tông.
VI. LỜI KẾT
Thiền Tông không phủ nhận giá trị của Phật học – nhưng khẳng định rằng: Phật học chỉ giúp con người sống thiện lành trong luân hồi; còn Thiền Tông là pháp môn duy nhất giúp con người vượt thoát sinh tử – trở về Phật Giới.
Người học Đạo cần phân định rõ: mình đang học để sống tốt trong cõi người – hay đang tìm đường trở về Phật Giới. Từ đó chọn pháp môn phù hợp – không nhầm lẫn giữa lý luận và Giác Ngộ.
✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Q2 👉 Xem tiếp
