GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM
✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Quyển 2
⭐️PHẦN I – 28 CHƯƠNG GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM
📕CHƯƠNG 27
LÀM SAO ĐỂ KHÔNG THEO VỌNG TƯỞNG?
I. MỞ ĐẦU
Pháp tu Thiền Tông không dựa vào hình thức lễ nghi, tụng niệm hay trì chú mà chỉ đơn giản là: “Không theo vọng tưởng”. Nhưng làm sao để không theo vọng tưởng, trong khi tâm con người luôn sinh khởi niệm niệm liên tục? Đây là câu hỏi then chốt của người tu Thiền.
Chương này trình bày rõ ràng khái niệm “vọng tưởng”, lý do vì sao không được theo nó, và phương pháp thực hành để không còn bị vọng tưởng dẫn dắt.
II. THẾ NÀO LÀ VỌNG TƯỞNG?
- Vọng tưởng là những ý nghĩ tự sinh ra trong đầu mà không có chủ đích.
- Vọng tưởng gồm: tưởng tượng, nhớ lại, lo lắng, tính toán, hồi tưởng, mơ ước, sợ hãi, mộng mị…
- Vọng tưởng không nằm trong hiện tại – luôn kéo người ta về quá khứ hoặc đẩy đến tương lai.
- Vọng tưởng là nguồn gốc của mọi dính mắc, khổ đau, luân hồi sinh tử.
III. TẠI SAO KHÔNG THEO VỌNG TƯỞNG?
- Vì theo vọng tưởng là sống bằng Tánh Người:
- Tánh Người vốn sinh diệt, luôn bị tác động bởi cảnh trần.
- Mỗi lần theo vọng là tạo nghiệp – nghiệp thiện hay nghiệp ác đều trói buộc.
- Vì Phật Tánh không có vọng tưởng:
- Tánh Phật là Tánh Biết – không hình tướng – không khởi niệm.
- Chỉ khi không theo vọng tưởng, hành giả mới sống được với Tánh Phật.
- Vì vọng tưởng là “cửa ngõ” dẫn đến tam giới:
- Vọng tưởng sinh hành động → tạo nghiệp → dẫn đến tái sinh.
- Nếu cắt được vọng tưởng, nghiệp dừng, thì giải thoát.
IV. LÀM SAO ĐỂ KHÔNG THEO VỌNG TƯỞNG?
- Biết vọng tưởng là vọng:
- Không chống – không theo – không đánh giá – không lý luận.
- Chỉ nhìn – chỉ biết – rồi để nó tự tan.
- Như người đứng ngoài bờ sông nhìn dòng nước trôi – không nhảy xuống.
- Dùng “Tánh Biết” thay vì “Tánh suy nghĩ”:
- Khi có một ý niệm khởi lên – không nói theo – chỉ lặng lẽ BIẾT nó vừa khởi.
- Tánh Biết giống như tấm gương – soi mà không giữ.
- Mỗi lần “BIẾT” mà không “theo”, là một lần trở về với Tánh Phật.
- Không “ép” vọng tưởng – chỉ “không theo”:
- Nếu cố dẹp bỏ vọng tưởng là đang rơi vào “vọng tưởng thứ hai”.
- Vọng tưởng giống như đám mây – càng để yên thì càng tan nhanh.
- Giữ tâm bình thường – sống thản nhiên:
- Không cần ngồi thiền – nhập định – tu theo thời khóa.
- Chỉ cần sống hằng ngày trong tỉnh thức – không vọng – không chấp – không dính.
- Khi làm việc vẫn giữ được “Biết”:
- Vọng tưởng không nhất thiết phải dừng – chỉ cần không bị nó điều khiển.
- Vẫn làm việc – vẫn nói chuyện – vẫn sinh hoạt – nhưng biết rõ tâm mình có khởi vọng không.
- Đây là “Thiền trong động” – là Pháp tu Thiền Tông đúng nghĩa.
V. NHỮNG HIỂU LẦM CẦN TRÁNH
- Cứ ngồi yên không nghĩ gì là không vọng tưởng – sai.
- Cố gắng diệt hết vọng tưởng mới là Thiền – sai.
- Theo dõi hơi thở – niệm Phật – trì chú để “ngăn vọng tưởng” – là dùng pháp khác, không phải Thiền Tông.
⇒ Thiền Tông không thêm gì – không bớt gì – không sửa gì. Chỉ lặng lẽ sống với cái BIẾT THANH TỊNH.
VI. KẾT LUẬN
Cốt lõi của tu Thiền Tông là: Không theo vọng tưởng. Để làm được điều này, người tu cần hiểu rõ vọng tưởng là gì, không đối kháng với nó, mà chỉ dùng Tánh Biết để nhận ra và buông bỏ. Khi không theo vọng tưởng, hành giả sẽ trở về sống thật với Tánh Phật của chính mình. Đây là bước then chốt để đi đến Giác Ngộ – Giải Thoát đúng theo con đường Đức Phật dạy.
✍️ Mục lục: GIÁO LÝ THIỀN TÔNG VIỆT NAM – Q2 👉 Xem tiếp
